Narodna skupština je 17. novembra 2021. godine usvojila Zakon o izmenama i dopunama Zakona o privrednim društvima (Službeni glasnik Republike Srbije, br. 109/2021) (u daljem tekstu: „Zakon“) kojim su predviđene značajne promene.
Cilj usvojenih izmena je da otkloni postojeće probleme u praksi, između ostalog, u vezi sa fiktivnim adresama registrovanih sedišta društava, posebnim dužnostima koje propisana lica imaju prema društvu i zaštitom malih akcionara u akcionarskim društvima.
Najbitnije novine
Jedna od najznačajnijih promena je novouvedena obaveza za društva da se registruju kao korisnici na portalu eUprava. Predviđeno je da se dostavljanje elektronskog dokumenta vrši se u Jedinstveni elektronski sandučić dostupan na portalu eUprava. Imajući u vidu da je za sprovođenje ove obaveze potrebna značajna organizacija i priprema, stupanje na snagu iste je odloženo, odnosno primenjivaće se 18 meseci nakon što je Zakon stupi na snagu.
Kako bi se sprečila upotreba fiktivnih adresa kao registrovanih sedišta društava, Zakon omogućava da zainteresovano lice podnese tužbu kojom zahteva brisanje adrese registrovanog sedišta društva, ukoliko lice koje ima pravo svojine nije dozvolilo upotrebu prostora na kojem je adresa sedišta za vršenje upravljanja poslovanjem društva. Ukoliko društvo u propisanom roku (30 dana od dana pravnosnažnosti presude) ne registruje novu adresu sedišta, registar privrednih subjekata po službenoj dužnosti pokreće postupak prinudne likvidacije tog društva.
Dalje, Zakon detaljnije uređuje obavezu obaveštavanja koju propisana lica imaju u vezi sa poslovanjem i radnjama u kojima postoji lični interes. Bliže se definiše način na koji se vrši odobravanje pravnog posla i predviđa se obaveza da se u godišnjim finansijskim izveštajima uključe podaci koji se odnose na transakcije u kojima je postojao lični interes.
Na kraju, druge novosti se odnose na:
- dodatak podacima o fizičkim licima koji se registruju u relevantnim registrima (npr. zakonski zastupnik) – biće potrebno da se registruje i podatka o polu lica,
- definisanje nenovčanog uloga u društvo u slučaju kupovine stečajnog dužnika kao pravnog lica,
- detaljnije uređenje slučajeva kada preduzetnik prestaje sa obavljanjem delatnosti po sili zakona,
- politike naknada u javnim akcionarskim društvima,
- podsticanje dugoročnog angažovanja akcionara u javnim akcionarskim društvima i zaštita malih akcionara.
Početak primene
Zakon je stupio na snagu 27. novembra 2021. godine, međutim, imajući u vidu značaj izmena, odložena je primena određenih odredbi:
- obaveza kreiranja korisničkog naloga na portal eUprava stupa na snagu 27. maja 2023. godine,
- odredba u vezi sa dodatkom registrovanih podataka o fizičkim licima stupa na snagu 1. juna 2022. godine,
- odredbe u vezi sa adresom registrovanog sedišta stupaju na snagu 1. juna 2022. godine.
